Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận
Tại phiên thảo luận sáng 12/5, Quốc hội khóa XV đã tập trung thảo luận về dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Trong số những vấn đề được quan tâm đặc biệt, việc cân nhắc kéo dài thời gian miễn thuế cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao và chuyển đổi số đã thu hút nhiều ý kiến từ các đại biểu. Trong đó, có ý kiến cho rằng: Đặc thù của các dự án công nghệ cao đòi hỏi thời gian ưu đãi dài hơn.
Từ thực tiễn cho thấy: chu kỳ đầu tư vào công nghệ cao, chuyển đổi số có những đặc điểm riêng biệt. Các dự án công nghệ cao như AI, bán dẫn, dược phẩm, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo thường cần 5-10 năm để nghiên cứu, phát triển, kiểm nghiệm, xin cấp phép, sản xuất thử nghiệm và thương mại hóa.
Giai đoạn đầu, doanh nghiệp chủ yếu đầu tư vào nhân lực chất lượng cao, máy móc, phần mềm, bản quyền, thử nghiệm mà chưa tạo ra doanh thu hoặc lợi nhuận. Nếu chính sách miễn thuế chỉ kéo dài 3 năm, doanh nghiệp chưa kịp có lợi nhuận để hưởng ưu đãi, dẫn đến hiệu quả chính sách thấp.
Đại biểu Đào Chí Nghĩa chỉ ra vấn đề khác: "Dự thảo Luật chưa nêu rõ tiêu chí để xác định thế nào là 'sản phẩm công nghệ mới lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam' hoặc 'sản phẩm sản xuất thử nghiệm'. Điều này có thể dẫn đến tranh cãi hoặc lạm dụng chính sách miễn thuế."
Ông cho rằng các doanh nghiệp nhỏ và vừa, vốn chiếm phần lớn trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, có thể không đủ nguồn lực để đáp ứng các yêu cầu chứng minh hoạt động nghiên cứu và phát triển, làm giảm tính tiếp cận của chính sách.
Nhận thức được nguy cơ lạm dụng chính sách ưu đãi, các đại biểu cũng đề xuất tăng cường cơ chế kiểm soát hậu kiểm. Đại biểu Thạch Phước Bình (Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh) đề nghị: "Dự thảo luật cần bổ sung tại Điều 18 quy định bắt buộc các doanh nghiệp đang được miễn, giảm thuế hoặc hưởng ưu đãi thuế phải chịu kiểm toán thuế định kỳ từ 3-5 năm/lần. Bổ sung quyền cho cơ quan thuế thu hồi ưu đãi nếu phát hiện doanh nghiệp không còn đáp ứng điều kiện."
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đã khẳng định trong phát biểu kết luận: "Ý kiến của đại biểu Quốc hội được ghi âm, ghi chép đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra và các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ ý kiến góp ý, hoàn thiện Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật trình Quốc hội xem xét thông qua."
Với mục tiêu Chính phủ đã đề ra về kinh tế số chiếm 30% GDP vào năm 2030, việc hoàn thiện chính sách ưu đãi thuế cho lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số là bước đi cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả mong muốn, cần phải cân bằng giữa việc khuyến khích đầu tư và đảm bảo nguồn thu ngân sách, đồng thời xây dựng cơ chế quản lý, giám sát chặt chẽ để tránh lạm dụng chính sách.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đã khẳng định trong phát biểu kết luận: "Ý kiến của đại biểu Quốc hội được ghi âm, ghi chép đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra và các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ ý kiến góp ý, hoàn thiện Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật trình Quốc hội xem xét thông qua."
Với mục tiêu Chính phủ đã đề ra về kinh tế số chiếm 30% GDP vào năm 2030, việc hoàn thiện chính sách ưu đãi thuế cho lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số là bước đi cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả mong muốn, cần phải cân bằng giữa việc khuyến khích đầu tư và đảm bảo nguồn thu ngân sách, đồng thời xây dựng cơ chế quản lý, giám sát chặt chẽ để tránh lạm dụng chính sách.
Theo dientuungdung.vn
